Ang Superpower ng Pagsulat: Mula Diary hanggang Discovery!
Mga Kagamitan:
- Colored pens, markers, crayons
- Bond paper, construction paper, kuwaderno
- Computer/tablet na may internet access (opsyonal, para sa pagsasaliksik nang may gabay)
- Lumang magasin o dyaryo (para sa paggupit o inspirasyon)
- Paboritong storybook o comic book (para sa pagtukoy ng istilo ng pagsulat)
- Isang "Garapon ng Ideya" (isang garapon na may mga nakasulat na tanong o paksa)
- Whiteboard o malaking papel para sa brainstorming
Aralin:
Pambungad na Pag-uusap: "Bakit Ba Tayo Nagsusulat?" (15 minuto)
Magsimula sa isang masayang tanong: "Kung ikaw ay isang anunsyo para sa iyong paboritong laruan, ano ang isusulat mo para hikayatin ang iba na bilhin ito?" Hayaan ang estudyante na magbahagi ng kanyang ideya.
Pag-usapan ang iba't ibang uri ng pagsusulat na ginagawa natin araw-araw: listahan ng bibilhin, text message sa kaibigan, paalala sa sarili, posts sa social media (kung naaangkop), pagsusulat sa diary.
Gawain sa Brainstorming: Sa whiteboard o malaking papel, isulat ang tanong na "Bakit mahalaga ang pagsusulat sa ating buhay?" Itala ang lahat ng mga sagot ng estudyante. Gabayan siya na makita ang kahalagahan nito sa komunikasyon, pag-alaala, pagpapahayag ng sarili, at pagkatuto.
Activity 1: "Sulat-Spy: Pang-araw-araw vs. Pang-Akademiko" (20 minuto)
Magpakita ng mga halimbawa ng pang-araw-araw na sulatin (e.g., isang simpleng recipe, isang text message sa magulang) at mga halimbawa ng simpleng akademikong sulatin (e.g., isang maikling 'Did You Know?' fact tungkol sa hayop mula sa isang children's encyclopedia, isang simpleng book report form na may mga tanong).
Itanong: "Ano ang napansin mong pagkakaiba sa kung paano isinulat ang mga ito? Para kanino kaya ang mga ito? Ano ang layunin ng bawat isa?" Gabayan ang estudyante na mapansin ang pagkakaiba sa tono (pormal vs. impormal), layunin (magbigay impormasyon vs. personal na mensahe), at audience.
Munting Hamon: "Sumulat ng isang maikling mensahe para sa iyong paboritong cartoon character na nag-iimbita sa kanya na maglaro. Pagkatapos, subukang isulat ang 3 katotohanan (facts) tungkol sa cartoon character na iyon na parang para sa isang 'Character Profile' ng isang palabas." Hikayatin ang paggamit ng kumpletong pangungusap para sa 'Character Profile'.
Activity 2: "Ang Sikreto ng Akademikong Pagsulat: Pagtuklas ng Kaalaman!" (25 minuto)
Ipaliwanag sa simpleng paraan ang ilang konsepto ng akademikong pagsulat:
- Malinaw na Paksa at Layunin: "Tungkol saan ba ang isusulat mo? Ano ang gusto mong malaman o maintindihan ng babasa?"
- Organisadong Ideya: "Paano mo aayusin ang iyong mga sasabihin para madaling sundan? Baka kailangan mo ng simula, gitna, at wakas!" (Maaaring gumamit ng simpleng graphic organizer tulad ng story map o basic outline).
- Paggamit ng Impormasyon o Ebidensya (Simplified): "Saan mo nalaman ang impormasyong ito? Kung nagsasabi ka ng isang 'fact', dapat totoo ito at may pinanggalingan (tulad ng libro, pinagkakatiwalaang website na kasama si Nanay/Tatay, o tinuro ng guro)."
Gawain: "Munting Mananaliksik"
- Pumili ng isang kawili-wiling tanong o paksa mula sa "Garapon ng Ideya" (Halimbawa: "Bakit nagkakaroon ng bahaghari?", "Ano ang kinakain ng mga aso?", "Paano lumilipad ang eroplano?").
- Gamit ang mga aklat pambata, ligtas na paghahanap sa internet (na may gabay ng magulang/guro), o sa pamamagitan ng pagtatanong sa isang nakatatanda, hanapin ang 2-3 mahahalagang impormasyon tungkol sa napiling paksa.
- Isulat ang mga natuklasang impormasyon sa isang malinis na papel. Lagyan ng pamagat na, halimbawa, "Ang Aking mga Natuklasan Tungkol sa Bahaghari." Maaaring lagyan ng simpleng drowing.
Activity 3: "Malikhaing Akademya: Tara, Magsulat Tayo!" (30 minuto)
Pumili ng isa sa mga sumusunod na malikhaing gawain. Bigyang-diin na kahit malikhain, susubukan pa ring gamitin ang ilan sa mga natutunan tungkol sa akademikong pagsulat (tulad ng pagkakaroon ng malinaw na paksa o pag-oorganisa ng ideya).
- Opsyon 1 (Maikling Kwento na may Aral): "Sumulat ng isang maikling kwento tungkol sa isang hayop na gustong matutunan kung paano magplano ng kanyang mga gawain para sa isang buong araw (pag-oorganisa ng ideya)."
- Opsyon 2 (Ang Aking Simpleng Opinyon): "Pumili ng isang paksa (hal. 'Alin ang mas masaya: magbasa ng libro o manood ng TV?', 'Bakit mahalaga ang pagtulong sa gawaing bahay?'). Sumulat ng 3-5 pangungusap na nagsasabi ng iyong opinyon at magbigay ng kahit isang dahilan para suportahan ito."
- Opsyon 3 (Munting Gabay o 'How-To'): "Gumawa ng isang simpleng gabay na may mga hakbang (steps) kung paano gawin ang isang bagay na alam mo (hal. 'Paano Magtanim ng Munggo', 'Paano Gumawa ng Sandwich', 'Paano Mag-ayos ng Laruang Kahon'). Siguraduhing malinaw at sunud-sunod ang mga hakbang."
Hikayatin ang paggamit ng colored pens at drowing para mas maging kaakit-akit ang kanilang gawa.
Pagbubuod at Pagsasara: "Ang Superpower ng Pagsusulat ay Nasa Iyo!" (10 minuto)
Muling balikan ang mga ginawa. Itanong: "Ano ang pinaka-nagustuhan mong gawain ngayon? Ano ang isang bagong bagay na natutunan mo tungkol sa pagsusulat na kaya mong gamitin?"
Bigyang-diin na ang pagsusulat, pang-araw-araw man o medyo akademiko, ay isang mahalagang 'superpower' na tumutulong sa ating magbahagi, matuto, at lumikha.
Pagpapakita ng Gawa: Hayaan ang estudyante na ibahagi at ipagmalaki ang kanyang mga isinulat mula sa mga gawain.
Magbigay ng positibong puna at papuri sa kanyang pagsisikap.
Karagdagang Gawain (Kung may oras pa o para sa susunod na araw):
"Reporter for a Day!": "Isipin mo na isa kang reporter. Pumili ng isang miyembro ng pamilya o isang kaibigan. Kapanayamin mo siya tungkol sa kanyang paboritong libangan (hobby). Itala ang kanyang mga sagot sa anyong patalata (paragraph form) na parang isang maikling artikulo. Ito ay isang paraan ng paglalahad ng impormasyong nakuha mula sa iba."